Mart Hovens schreef een tijdje geleden op Afrikanieuws.nl het artikel dat ik ook wilde schrijven. Een soortgelijk verhaal zat al een tijdje in mijn hoofd. Maar wat andere mensen beter kunnen, moet je gewoon erkennen. Dus heb ik een beetje leentjebuur bij Mart gespeeld, omdat hij sommige dingen zo mooi formuleert dat ik het niet beter kan zeggen. Dankjewel Mart.

Nu ik op het punt sta voor de derde keer naar Benin te gaan, merk ik weer hoe veel mensen spookbeelden in hun hoofd krijgen als het over Afrika gaat. Waar komt deze angst vandaan? Komt het doordat onze media vooral aandacht besteden aan negatief nieuws en niet aan positieve ontwikkelingen? Of leidt onze welvaart tot de illusie dat het leven maakbaar is en we geluk zelf in de hand hebben? Begrijpen we de minder fortuinlijken daarom niet? Volledige veiligheid of bescherming tegen onheil bestaat niet en daar moeten we ons bij neerleggen. Risico’s zijn te verminderen maar niet uit te sluiten. Ook niet met de steun van religie, inlichtingendiensten, (reis)verzekeringen, heuptasjes, credit cards, veiligheidscamera’s, desinfecterende zeep, gekookt water of steriele naalden.

Heel Afrika wordt als eng en gevaarlijk beschouwd. Waarbij veel mensen standaard vergeten dat Afrika geen land is en dat de verschillen tussen Marokko en Botswana minstens even groot zijn als tussen Spanje en Letland. Waarbij de meeste mensen ironisch genoeg wel een positief beeld hebben van Zuid-Afrika, waar de criminaliteitscijfers tot de hoogste van de wereld behoren. Nagenoeg alle Afrikaanse landen krijgen van Buitenlandse Zaken code geel (let op, veiligheidsrisico’s) of erger. Maar wat zijn de feiten?

Ja, de ‘leden’ van Al Shabaab en Boko Haram vermoorden onschuldige mensen. Joseph Kony is nog steeds niet gevonden. Kindsoldaten worden nog steeds geronseld. Verkrachting wordt soms ingezet als oorlogswapen. Maar in het grootste deel van het continent heb je even weinig kans om een terrorist in de ogen te kijken als in een Nederlandse polder. Kreeg Parijs code geel na de aanslag op Charlie Hebdo? Natuurlijk niet.

Ja, ebola is een dodelijke ziekte. Tegelijkertijd zijn er maar een paar landen door getroffen en is het risico voor toeristen nihil. De afstand tussen Liberia en Benin is pak ‘m beet 1334 km. Vergelijkbaar met de afstand tussen Maastricht en Barcelona. Malaria komt in veel meer landen voor, is vele malen besmettelijker en eist veel meer slachtoffers, zowel onder de plaatselijke bevolking als onder reizigers, maar je leest er zelden iets over. Tegen beide ziekten had wellicht al lang een afdoende en betaalbaar medicijn op de markt kunnen zijn, als er maar genoeg aan te verdienen zou zijn geweest.

Ik snap er maar weinig van hoe “wij” denken. Hopelijk kan ik met mijn reis naar Benin en de verhalen die ik erover ga schrijven, de angst voor het onbekende bij een paar mensen wegnemen. Of misschien moet ik het houden bij een paar mooie foto’s van kleurrijke mensen, goudgele stranden en mangrovebossen in vijftig tinten groen. Want een beeld zegt meer dan 1000 woorden: